Pilates nedir ne değildir? :)

Deneyimli pilates eğitmeni Özge Derman'dan pilates nedir ne değildir öğrenelim : 

Pilates nasıl bir egzersizdir, ne gibi faydaları vardır?

Pilates bedeni doğal anatomik duruş dediğimiz duruşta çalışmaya yönlendirerek, günlük yaşam esnasında pek kullanmadığımız birçok kas grubu da dahil olmak üzere tüm kaslarımızın nefes ile koordineli bir şekilde çalıştırıldığı bir egzersiz sistemidir. Aslında diğer tüm egzersiz biçimlerinde çalışmadan önce pilates doğru duruş pozisyonunu öğrenirsek daha net sonuçlar alabiliriz. Omurga, omuz ve kalça eklemlerimizi de sağlıklı bir biçimde kullanmayı öğrendiğimiz pilates sisteminde özellikle 'core' dediğimiz karın bölgesi merkez olarak kabul edilip aktif olarak çalıştırılır.

Mat çalışmalarında küçük ve büyük boy top, terebant, foam roller, çember gibi ekipmanlar kullanılabilir. Aletli pilates için en bilinen ekipman Reformer’dır. Bunun dışında Tower, Cadillac, Barrel, Chair gibi ekipmanlar da bulunur. Bu noktada belirtilmesi gereken önemli bir nokta var. Pilates çalışmalarında temel olan eğitmenin yetkinliği, dersi yapan kişinin konsantrasyonu ve düzenli ders yapmasıdır. Beden kendi ağırlığıyla çalıştırılır, aletler vasıtasıyla daha zengin bir çalışma yapılır. Ekipmanlar sihirli bir değnekmişcesine tek başına mucize yaratmaz, ancak eğitmenin yönlendirmesiyle doğru çalışmalarda mutlaka sonuç alınır. 

Yine çok sorulan bir diğer önemli nokta ise pilatesin kilo verdirip verdirmediği. Pilates kilo verdirmek üzerine temellenen bir sistem değil. Ancak bedeni daralttığı için incelmiş ve zayıflamış görünürsünüz. Kaslar kuvvetlenir, uzar ve dolayısıyla beden incelir, bazen aynı kiloda kalınmasına rağmen bedende gözle görünür daralma görülür.  

Pilates ile fitness gibi sistemler arasındaki farklılıklar nelerdir?

Pilates bedenimizi doğru duruş pozisyonunda güçlendirerek içeriden sağlamlaştırır. Özellikle omurgamızı kuvvetlendirir ve bu bölgedeki sıkışmaları kasların uzaması yoluyla açar. Bu, beden kontrolümüzü sağlar ve kalıcı çözümler üretir. Bu nedenle pilatesin en belirgin özelliği rehabilitatif olmasıdır. Zaten bu sistem Joseph Pilates tarafından 1. Dünya Savaşı esnasında sakatlıkları tedavi etme amacıyla biçimlenmiş bir sistem, ilerleyen yıllarda ise sakatlanmış dansçıların tedavisinde kullanılmış. Biz bugün pilatesi herhangi bir spor dalıymış gibi değerlendiriyoruz, oysa birçok bedensel rahatsızlık için birebir. Sağlık için gerekli.

Fitness egzersizleri ise bedeninde bir takım ağrıları ve güçsüzlükleri olan kişilerde zorlayıcı olabilir ve değişim dış görüntüde yüzeysel kalabilir ya da fazla zorlamalarda sakatlıklar meydana getirebilir. Fitness’da nefesimizi kontrol çok daha zordur, oysa biz pilateste aktif bir şekilde nefesimizi de kullanmayı öğreniyoruz. Fitness, koşu vs gibi egzersizlerle hazır olmayan bedenlere fazla yüklenildiğinde kalp de gereksizce yorulabilir. Aslında pilates ve fitness egzersizleri birarada da yürütülebilir, önemli olan her zamanki gibi kişileri bilinçli çalıştıracak eğitmenlerdir.

Bel, boyun, sırt ağrıları için pilates bize ne gibi faydalar sağlayabilir? Özellikle tüm gün bilgisayar başında çalışanlar için hangi pilates egzersizlerini önerirsiniz?

Pilates omurgayı doğru duruş pozisyonunda tuttuğu için yapılan egzersiz esnasında bel ve boyun ağrısı şikayetlerini en aza indirgeyerek yaşam kalitesini arttırır. Unutulmamalıdır ki bel ve boyun ağrılarının en önemli sebebi omurlar arasındaki sıkışmalar ve yanlış duruştur. Postür pilates egzersizleri vasıtasıyla kademeli olarak düzeldiğinde kaslar güçlenir ve uzar, omurlar arasındaki sıvı arttıkça ağrılar diner, sıkışmalar yok olur. İşte bu yüzden bel fıtığı, boyun fıtığı vs gibi doktor kontrolü gerektiren ve günlük hayatı olumsuz etkileyen rahatsızlıklarda pilates doktorlar tarafından da ilk önerilen egzersiz biçimidir.

Bilgisayar veya cep telefonu başında uzun saatler geçirme kifos, yani günlük hayatta kamburluk da dediğimiz omurganın ve omuzların öne doğru eğimine neden olur. Bilek kasılmaları oluşabilir ve bu omuz eklemine de etki edebilir. Pilates karın egzersizleri temel olmak üzere sırt güçlendirici bir çalışma yapılması şarttır. Gün içerisinde oturduğunuz sandalyeden kalkıp kollarla yukarı uzama şeklinde egzersizler yapıp omurgayı uyandırabilirsiniz.

Doğru bir pilates çalışması nasıl yapılmalıdır?

Öncelikle doğru eğitmen ile ve bu eğitmenin yönlendirmesiyle çalışılmalı. Dersin yapısı ve düzeni değişiklik gösterebilir ancak temelde çeşitli eklem gruplarını çalıştırarak ısınmayla başlar. Sonrasında pilates egzersizlerine geçilerek kaslar güçlendirilir, son 5-10 dakika içerisinde esneme ile vücut rahatlatılır. Eğitmen ders düzenini hazırlarken öğrencilerinin beden yapısını ve ihtiyaçlarını göz önünde bulundurmalıdır. Açıkçası ben pilates sistemi içerisinde danstan gelen deneyimlerime de dayanarak biraz daha fazla stretching yerleştiriyorum. Her hoca belirli kurallar çerçevesinde kendi akışını oluşturabilir. 

Yeni başlayanlar pilates dersi esnasında nelere dikkat etmeli? 

Pilates yapmak isteyenler öncelikle eğitmenin sertifikasının olup olmadığına dikkat etmelidir, sertifika sahibi eğitmenler eğitim esnasında vücudun anatomik yapısı konusunda bilgi sahibi olurlar, ayrıca hangi hareketlerin hangi kas grubunu çalıştırdığını öğrenirler.  Başlangıç aşamasında eğitmen öncelikle pilatesin temel prensiplerini öğrenciye doğru aktarmalı ve oluşabilecek sakatlıkların önüne geçmelidir. Tecrübeli eğitmenlerin katkısı tabii ki daha farklı olur, örneğin çeşitli rahatsızlıklara karşı daha bilgilidir, dolayısıyla daha güven verir. Ben açıkçası dans ve bale temelli eğitmenlerin çok daha tecrübeli olduğunu gözlemledim bu güne kadar, çünkü bu alanlar aslında pilates sistemindeki doğru postür ile çalıştırır, bu nedenle önceki eğitim ve deneyimlerden gelen bir bilgi birikimi pilates eğitimi sırasında da hemen belli olur. Ama işini severek yapan ve karşısındaki kişiye katkı sağlamak adına kendini geliştiren bir eğitmen her şekilde başarılı olur.

Kimler pilates yapabilir?

Pilatesi 7'den 77'ye herkes yapabilir. Büyüme çağında postürün doğru gelişmesini sağlar, skolyoz ya da kamburluk gibi rahatsızlıkların önüne geçmek adına etkili olur. Daha ileri yaşlarda, özellikle orta yaş sonrasında kemik erimesi, kireçlenme, eklemlerde disfonksiyon, skolyoz, bel fıtığı, boyun fıtığı gibi problemlerde vücudu zorlamadan çalıştırır, iyileşme yönünde farklılık yaratır. Aşırı kilolu olanlarda diz ve bel ağrısı gibi dertleri en aza indirger. 

Pilates yapmak net bir şekilde ne gibi faydalar sağlar?

Nefes farkındalığı ve nefes alış-verişte düzeni sağlar. Postürdeki bozuklukları düzelterek günlük hayatta rahatlamaya neden olur. Sindirim sitemini çalıştırır, iç organları korur. Eklem, kas ağrılarını, bel,boyun, diz, kalça bölgelerindeki rahatsızlıkları giderir. Koordinasyonu sağlarken bedenin esnekliğini arttırır. Kas kütlesini fazlalaştırarak yağ oranını azaltır. Sonuç olarak günlük hayatta birebir karşılaşılabilecek bedensel problemleri azaltır, hatta yok eder. 

Bunların yanında, skolyoz (omurga eğriliği), lordos, kifos gibi omurgada, omuz, kalça veya diz gibi eklemlerde rahatsızlık durumlarında pilates sistemi bilinçli bir uygulamayla iyileşmeler sağlar. Hamilelik esnasında doktorun onay vermediği durumlar dışında pilates yapılabilir, süreç içerisinde sırt ve bel ağrılarına ve kalça eklemindeki kasılmalara karşı çok faydalıdır, doğum esnasında nefes ve pelvic bölge kontrolü için de yararı görülür, beden normal doğuma hazırlanır. Doğum sonrasında özellikle karın bölgesindeki güçsüzleşmeye, sırt ve bel ağrılarına da pilates birebirdir. Sezaryen doğumlarda 3 ila 6 ay sonrasında doktor onayıyla pilatese başlanabilir. 

Ne kadar sıklıkla pilates yapmalıyız?

Haftada en az 2 gun, 1er saat olmak üzere pilates yapılmalı, 3 veya 4 olabilirse ise daha idealdir. Bir sakatlanma rehabilitasyonu için pilates yapılıyorsa eğitmen yönlendirmesiyle haftalık program belirlenebilir. Pilates ile güçlenen bir beden sayesinde diğer sporlar da daha verimli yapılır hale gelir. Örneğin beden güçlenip uzadıkça yürüyüş yaparken bile daha aktif bir şekilde çalışırız, belimize ve dizlerimize fazla yük binmez.

Siz pilatese nasıl başlamıştınız?

Dans eğitimim esnasında tanıştım pilatesle, üstelik bir bel sakatlığı vesilesiyle. Bedenimi fazla zorlamaktan dolayı belimde ve kalça eklemlerimdeki rahatsızlık nedeniyle önce fizyoterapistle daha sonra da kendim pilates yapmaya başladım. Faydalarını bedenimde birebir yaşadığım için özellikle benim gibi bir sakatlık veya rahatsızlık sonrasında hareket etmekten korkanlarla çalışmayı çok seviyorum. Aynı benim yaşadığım aydınlanmayı karşımdakilerde görmek beni inanılmaz mutlu ediyor.

Pilates mat ve aletli pilates arasında nasıl bir seçim yapmalı yeni başlayanlar?

Her ikisi de aynı prensiplerle çalışıyor. Burada ana seçim kriteri aslında özel olarak hocayla birebir çalışmak mı yoksa grup dersi almak mı olabilir. Her alanda olduğu gibi aletli pilateste de özel ders yaptığınızda daha fazla verim alırsınız çünkü hocanın gözü sürekli üstünüzdedir ve tamamen sizin ihtiyaçlarınıza göre ders biçimlenir. Grup dersleri çok kalabalık olmazsa da aynı şekilde iyi bir verim alırsınız ancak grubun geneline yönelik bir ders olur. Burada genel olarak yanlış bilinen reformer'ın daha fazla çalıştırdığına yönelik bir düşünceyi de düzeltmekte yarar görüyorum. Alet size daha fazla fayda sağlar önyargısı yanlış. Alet fayda sağlar evet ama siz verimli çalıştığınızda. Aynı matta olduğu gibi. Özel ders almak ile grup dersi almak arasındaki fark aslında aletin mucizesi gibi görülüyor. Aletin zorlaştırdığı ve yoğun çalıştırdığı pilates egzersizleri olduğu gibi işinizi kolaylaştırdığı egzersizler de var. Her ikisini de deneyimlemek ayrı güzel. Matta çalıştığınızda siz kendi başınıza da pilates yapmayı öğreniyorsunuz aslında, dolayısıyla belki mat derslerinin böyle bir artısından da bahsedebiliriz. 

Özge Derman Studio

Bağdat cad. 348A/8 Erenköy İstanbul

05307802349

ozgedermanstudio@gmail.com

www.ozgedermanstudio.com

• 
  
•